Có lẽ không ít người học tiếng Anh đã gặp khó khăn trong việc đặt một câu đơn giản để nói lên ý nghĩ của mình mặc dù khi học ta được dạy rất nhiều cấu trúc phức tạp, khó nhớ.
Cũng từng là một học sinh, sinh viên và là giảng viên đứng lớp, tôi xin chia sẻ với các bạn một vài điều cần lưu ý khi viết câu. Điều cốt yếu trong kỹ thuật này là bạn tự tìm câu trả lời cho các câu hỏi: Ai/ Cái gì? Làm gì? Làm như thế nào? Khi nào/ Ở đâu? Xong chưa? Ví dụ: Bạn muốn viết một câu nói về kế hoạch thi IELTS của bạn.
Câu hỏi 1: WHO/ WHAT - Ai/ Cái gì?
Theo ý trên ta có 2 đối tượng chính: I (tôi) và an IELTS examination (một kỳ thi IELTS)
Câu hỏi 2: DO WHAT? Làm gì?
Theo ý trên bạn cần tìm chữ ‘thi’ nhưng trong tiếng Anh ta có ‘take an examination’ nghĩa là tham dự một kỳ thi. Vậy mình sẽ sử dụng chữ take.
Câu hỏi 3: HOW? – Như thế nào?
Trả lời câu hỏi này sẽ giúp bạn đưa thêm thông tin mô tả sự việc diễn ra như thế nào. Thông thường ta có thể sử dụng các trạng từ để mô tả, nhấn mạnh hành động như slowly, quietly, calmly, peacefully, …. Nhưng theo ví dụ trên, bạn không cần diễn tả bạn sẽ thi như thế nào. Nên ta không cần tìm từ trả lời cho câu hỏi How trong ví dụ này. Vậy bạn chuyển sang câu hỏi 4.
Câu hỏi 4: WHEN/ WHERE? Ở đâu/ Khi nào?
Ví dụ bạn muốn thi IELTS ở một thời điểm trong tương lai. Vậy bạn nghĩ đến những từ liên quan đến thì tương lai như: soon/ next/ tomorrow/ next month/ next year/. Giả sử bạn muốn nói mình sẽ thi IELTS trong khoảng thời gian rất gần thời điểm hiện tại. Vậy bạn nên chọn từ soon.
Tới đây, bạn sẽ viết ra giấy nháp những gì mình vừa trả lời cho các câu hỏi 1,2, 4, gồm:
I take an IELTS Examination soon
Nói về nghĩa, bạn đã tạm viết ra được ý tưởng của mình cần diễn đạt. Nhưng về ngữ pháp thì chưa ổn.
Bước 5: OKay? – Xong chưa?
Câu hỏi: Xong chưa? Giúp bạn tự kiểm trả lại ngữ pháp của câu như chọn thì và các yếu tố ngữ pháp có đúng chưa. Nhìn vào câu đã viết ra nháp, bạn tự hỏi: “mình đang sử dụng thì gì?’ và câu trả lời là ‘tương lai đơn’. Vậy sau chữ ‘I’ bạn phải thêm vào ‘will’ cho đúng thì tương lai đơn. Vậy bạn sẽ có một câu hoàn chỉnh như sau:
I will take an IELTS examination soon.
Nói tóm lại, các bước cơ bản để đặt một câu đơn trong tiếng Anh gồm 4 bước trả lời những câu hỏi: Ai / Cái gì --> Làm gì --> Như thế nào --> Khi nào/ Ở đâu --> Xong chưa?
Bạn có thể nhớ quy tắc này dễ dàng bằng hình ảnh khi bạn thấy một đám đông đang xôn xao, bàn tán ở xa xa. Bạn tò mò muốn biết chuyện gì đang xảy ra và chạy đến chỗ đám đông. Nhưng chạy tới chỗ thì người ta giải tán rồi.
May mắn là có đứa bạn học chung lớp đã đứng đó nảy giờ. Thế là mình sẽ làm ‘điều tra viên’ bằng cách ‘tra tấn’ bạn mình bằng các câu hỏi: Ai/ làm gì/ như thế nào/ ở đâu/ khi nào/ xong chưa?
Lưu ý là tùy theo nhu cầu diễn đạt mà ta linh động tìm thông tin bằng tiếng Anh để trả lời các câu hỏi. Không phải lúc nào cũng phải trả lời hết tất cả các câu hỏi đề ra. Như trong ví dụ, ta không trả lời chữ How vì không cần diễn đạt ý liên quan.
Sau khi bạn đã chọn được thì thích hợp, các bạn hãy xem lại chủ từ và động từ trong câu có hòa hợp với nhau chưa.
VD: My friend, Lang and I love to play soccer, but my brother loves to play tennis. (Trong câu này vừa chọn được thì hiện tại đơn vì nói về thể thao yêu thích hiện tại và vừa hòa hợp chủ từ và động từ).
Chúc các bạn thành công!
Tin: Khâu Hoàng Anh – Khoa Ngoại ngữ, Đại học Trà Vinh
